Działalność szkolnego Towarzystwa Czytelniczego w Gimnazjum Mariackim w Szczecinie i innych kółek zainteresowań w szkołach szczecińskich w XIX i początkach XX wieku w świetle drukowanych sprawozdań szkolnych oraz materiałów aktowych z zasobu Archiwum Pańs
DOI:
https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.665Słowa kluczowe:
Szkolnictwo XIX-XX w, czytelnictwo, biblioteki szkolne, Archiwum Państwowe w SzczecinieAbstrakt
Gimnazjum Mariackie w Szczecinie to jedna z najstarszych szkół średnich w mieście o bogatej historii. Ciekawy nurt w dziejach szkoły reprezentują szkolne koła zainteresowań. Do najstarszych i najliczniejszych należą chóry i zespoły recytatorskie, niektóre z XVIII w. Systematycznie rozwijały się także inne grupy, o określonym profilu i programie. W XIX w. w gimnazjum szczególnie aktywne były towarzystwa czytelnicze (Leseverein). Tradycja tych stowarzyszeń była kontynuowana w XX w. Wpisuje się w szerszy kontekst szczecińskich teatrów szkolnych. Ich działalność można prześledzić na podstawie informacji zawartych w drukowanych sprawozdaniach szkolnych, które podają program zajęć szkolnych kół zainteresowań i określają ich udział w uroczystościach szkolnych. Cennym materiałem są archiwalia przechowywane w Archiwum Państwowym w Szczecinie dotyczące Gimnazjum Mariackiego, w tym dokumenty stworzone przez członków Towarzystwa Czytelniczego.
Bibliografia
Archiwum Państwowe w Szczecinie
Zespół Gimnazjum Mariackie w Szczecinie (Marienstiftsgymnasium in Stettin):
Chronik des Lese-Vereins am Marienstifts-Gymnasium zu Stettin von Ostern 1921 bis Ostern 1928, sygn. 1480.
Chronik des Lese-Vereins am Marienstifts-Gymnasium zu Stettin 1928-1933, sygn. 1481
Haupt-Katalog der Bibliothek Lese-Vereins, sygn. 1482.
Katalog der Schüler-Bibliothek des Gymnasiums zu Stettin, Stettin 1869, sygn. 1331.
Zespół Kolegium Szkolne Prowincji Pomorskiej w Szczecinie (Provinzialschulkollegium für die Provinz Pommern in Stettin) 1815-1945.
„Allgemeine Deutsche Biographie“, Bd. 9, Leipzig 1879, s. 595-598.
„Allgemeine Deutsche Biographie” Bd. 53, Leipzig 1907, s. 738-740.
Akademicki Szczecin. XVI-XXI wiek, red. P. Niedzielski, W. Tarczyński, Szczecin 2016.
Calliebe O., 100 Jahre Pater-Verein, Stettin 1931.
Engelsing R., Der Bürger als Leser, Lesergeschichte in Deutschland 1500–1800. Stuttgart 1974.
Erb A., „Dem Gymnasio mehr schädlich, als nützlich gewesen“? – Die „Redner- und Dichtergesellschaft zu Stettin“ (1751–1753), „Baltische Studien“. Bd. 96 N.F., 2010, s. 67-80.
Erwin Ackerknecht - bibliotekarz, humanista (1880-1960), Wybór pism, oprac. zbiorowe, Szczecin 2007.
Festschrift zur Feier des 50jährigen Jübilaums der Friedrich- Wilhelms Schule zu Stettin, Stettin 1890.
Gałczyńska C.Z., Walther Amelung (1865-1927), mistrz identyfikacji i rekonstrukcji rzeźby greckiej, „Meander” Rocznik poświęcony kulturze świata antycznego 68 (2013), s. 133-177.
Geheimrat Dr. Emil Walter, "Monatsblatter". Jg. 40, 1926, Nr. 8/9, s. 29
Hitz B., Die Direktoren des Greifenberger Friedrich-Wilhelms-Gymnasiums. „Beiträge zur Greifenberg – Treptower Geschichte“, 2001, Jg. 24. s. 42-51.
Kosman J., Z dziejów bibliotek w pruskiej prowincji Pomorze w XIX i początkach XX wieku, Szczecin 2013.
Kozłowska M., Teatry szkolne w Szczecinie XVII-XX wieku. Rekonesans, [w:] Regionalizm Pomorza Zachodniego od XIX do XXI wieku. Rekonesans, pod red. B. Ochendowskiej-Grzelak, Szczecin 2008, s. 47-64.
Löwe’s Bedeutung für Stettin. Vorgetragen im Saal der Loge am 1. December 1866 von Ludwig Giesebrecht, Stettin 1866.
Mazikiewicz M., Muzyczna biblioteka profesora Calo, „Bibliotekarz Zachodniopomorski” 2010, nr 2-3, s. 6-47.
„Neue Deutsche Biographie”, Bd. 1, Berlin 1953, s. 245.
Od Pedagogium Książęcego do Gimnazjum Mariackiego. Z dziejów szkolnictwa półwyższego w Szczecinie do początków XIX w., red. A. Borysowska, Szczecin 2018.
Steffen W., Das Stettiner Gymnasium um 1848, Marburg – Lahn 1957.
Wendt E., Stettiner Lebensbilder, Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Pommern, Bd. 40, Köln –– Weimar – Wien 2004, s. 181-183.
Wehrmann M., Festschrift zum dreihundertfünfzigjährigen Jubiläum des Königlichen Marienstifts-Gymnasiums zu Stettin am 24. und 25. September 1894, Stettin 1894.
Gębołyś Z., Biblioteki mniejszości niemieckiej w II Rzeczpospolitej, Katowice 2012.
Sprawozdania szkolne Gimnazjum Mariackiego w Szczecinie z lat: 1881/81, 1886, 1893/94, 1903, 1913/14, 1914/15,1925/26, 1927/28, 1929/30.
„Jahresbericht 1911/1912 des Stettiner Stadtgymnasiums ehemaligen Ratslyceums”, Stettin 1912.
„Staatliches König- Wilhelmsgymnasium zu Stettin. Bericht über das Schuljahr 1927/1928“ Stettin 1928.
