O pożyczaniu książek w Hiszpanii Złotego Wieku

Autor

DOI:

https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2020.644

Słowa kluczowe:

pożyczanie książek, prywatne biblioteki, czytelnicy, rynek książki, Hiszpania, hiszpański Złoty Wiek.

Abstrakt

Jednym z najmniej zbadanych aspektów dostępu do literatury w Hiszpanii szesnasto- i siedemnastowiecznej jest zjawisko pożyczania książek, rozumianego tak jako ofiarowanie komuś książki wyłącznie pod warunkiem jej zwrotu, jak i wynajmowania, czyli czasowego, płatnego użytkowania. Jest to problem złożony nie tylko w związku z koniecznością współwystępowania co najmniej dwóch stron procesu i zróżnicowania ich motywacji, ale też kontrowersyjności samego aktu pożyczania ksiąg, wokół którego toczone są wówczas zażarte dyskusje. Kwestionuje się cel gromadzenia książek w bibliotekach, które nie służą rozpowszechnianiu wiedzy. Jednocześnie książki, choć wciąż są dobrami o znacznej wartości, nie stanowią już przedmiotów luksusowych. Akt pożyczania (niepłacenia) widziany bywa jako pomniejszanie ich wartości, świadectwo złego czytelnictwa, które na dodatek szkodzi działalności podmiotów związanych z rynkiem książki. Część księgarzy stara się zatem do owej rzeczywistości przystosować, oferując możliwość płatnego wynajmowania książek. Dokumentacja zjawiska, którą dziś dysponujemy, jest dość fragmentaryczna, a najbogatszym źródłem informacji okazują się testamenty osób, które książkę pożyczyły lub oczekiwały na jej zwrot. Ponadto za ważne źródło uznać należy literaturę epoki, która nie tylko opisuje zjawisko pożyczania książek, ale także bierze udział w dyskusjach z nim związanych.

Bibliografia

• Alemán, M., Segunda parte de la vida de Guzmán de Alfarache, [online] http://www.cervantesvirtual.com/obra-visor/guzman-de-alfarache-segunda-parte--0/html/ff1a70ce-82b1-11df-acc7-002185ce6064_4.html#I_35_.

• Arce de Otálora, J., Coloquios de Palatino y Pinciano, T. I, Madrid 1995.

• Astete, G., Quarta parte de las Obras del Padre Gaspar Astete [...]: Del gouierno de la familia y estado de las viudas y donzellas, Burgos: en la imprenta de Philippe de Iunta, 1597.

• Bouza, F., Leer en palacio. De «aula gigantium» a museo de reyes sabios, [w:] M.L. López Vidriero, P. M. Cátedra (red.), El libro antiguo español III, Salamanca 1996, s. 29-42.

• Cátedra, P.M., Rojo, A., Bibliotecas y lecturas de mujeres. Siglo XVI, Madrid 2004.

• Cervantes y Saavedra, M. de, Przemyślny rycerz Don Kichot z Manczy cz. II, tłum. W. Charchalis, Poznań 2016, s. 76.

• Chartier, R., Inscrire et effacer. Culture écrite et littérature (XIe-XVIIIe siècle), Paris 2005.

• Coppens, Ch., Et amicorum: not just for friends, [w:] D. Sacré, J. Papy (red.), Syntagmatia: Essays on Neo-Latin Literature in Honour of Monique Mund-Dopchie and Gilbert Tournoy, Leuven 2009, s. 9-17

• Dadson, T., Libros, lectores y lecturas: estudios sobre bibliotecas particulares españolas del Siglo de Oro, Madrid 1998.

• Gelabert González, J. E., Lectura y escritura en una ciudad del siglo XVI: Santiago de Compostela, „Bulletin hispanique” 1982, n.84, s. 264-290.

• Griffin, C., The Crombergers of Seville, Oxford 1988.

• Hillgarth, J.N., Readers and Books in Majorca 1229-1550, Paris 1991.

• Infantes, V., Los libros "traydos y viejos y algunos rotos" que tuvo el Bachiller Fernando de Rojas, nombrado autor de la obra llamada Celestina, „Bulletin hispanique” 1998, t. 1, s. 7-51.

• Lucía Megías, J.M., Marín Pina, M.C., Lectores de libros de caballerías, [online] http://www.cervantesvirtual.com/obra-visor/lectores-de-libros-de-caballerias/html/c01b8049-29a5-49eb-b473-890ed55cbe14_2.html.

• Moll, J., El libro en el Siglo de Oro, „Edad de Oro” 1982, t. 1, s. 43-54.

• Páez de Ribera, R., Florisando, Sevilla: en casa de Juan Varela de Salamanca, 1526.

• Pettas, W., A Sixteenth-Century Spanish Bookstore: The Inventory of Juan de Junta, Philadelphia 1995.

• Rojo Vega, A., Libros y bibliotecas en Valladolid (1530-1660), „Bulletin hispanique” 1997, t. 99, s. 193-210.

• Ruiz, J., El libro de Buen Amor, [online] http://www.cervantesvirtual.com/obra-visor/el-libro-de-buen-amor--0/html/ff0ec418-82b1-11df-acc7-002185ce6064_34.html.

• Serrano y Sanz, M., Proemio, [w:] Hernando Colón, Historia del almirante don Cristóbal Colón, t.1, Madrid 1932, s. CI-CIII.

• Serrano y Sanz, M., Testamento de Gonzalo García de Santa María, „Boletín de la Real Academia Española” 1914, t. 1, s. 470-478.

• Trujillo Maza, M., La representación de la lectura femenina en el siglo XVI (praca doktorska), Universitat Autònoma de Barcelona 2009, [online] https://ddd.uab.cat/pub/tesis/2011/hdl_10803_4907/mctm1de1.pdf.

• Vázquez de Marmol, J., Papeles varios, escritos y recopilados por Juan Vazquez de Marmol (rkps), Biblioteca Nacional de España, sygn. MSS/9226.

• Zabaleta, J. de, El día de fiesta en Madrid y sucesos que en él pasan (red. E. Suárez Figaredo), „Lemir Literatura Española Medieval y Renacimiento” 2016, núm. 20, s. 145-344.

• Zayas y Sotomayor, M. de, Novelas amorosas y ejemplares (red. E. Suárez Figaredo), „Lemir Literatura Española Medieval y Renacimiento” 2012, n. 16, s. 354-568.

Pobrania

Opublikowane

2020-12-31

Numer

Dział

Artykuły