"Chciwiec na wydawnictwa z zakresu przyrodoznawstwa”. Lwowski nauczyciel Jan Smetański i fragment jego kolekcji w Bibliotece Śląskiej w Katowicach
DOI:
https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2020.200Słowa kluczowe:
Jan Smetański, Lwów, Katowice, Przemyśl, kolekcje, zbiory prywatne, Biblioteka Śląska, bibliofilstwo, księgozbioryAbstrakt
Jan Smetanski (1881-1959), a Lviv natural historian and a high school teacher, was an avid bibliophile. He assembled a rich collection of 40,000 volumes, which was removed from Lviv after the war and located first in Przemysl and then in Katowice. After the owner died, the collection was dispersed. Some of the books were purchased by the Institute of Zoology of the Polish Academy of Sciences in Warsaw, a part by the Silesian Library in Katowice, a fragment of the collection remained in the possession of the family. The article discusses a fragment of Jan Smetanski’s collection kept in the collections of the Silesian Library.
Bibliografia
Archiwum Rodziny Smetańskich (ARS)
• Dokumenty Andrzeja Smetańskiego.
• Dokumenty Marii Kilarskiej.
• Dokumenty Jana Smetańskiego.
• Dokumenty Romana Smetańskiego.
Archiwum Biblioteki Śląskiej (ABŚL Katowice)
• Dokumenty akcesyjne z lat 1959-1975.
Archiwum Muzeum i Instytutu Zoologii PAN (AMiIZ PAN Warszawa)
• Teczka nr 5257 (IZ PAN 1/24). Sprawozdanie z działalności Instytutu Zoologicznego Polskiej Akademii Nauk za rok 1961
Rękopisy
Biblioteka Śląska
• Spisy lwowskiej kolekcji książek Jana Smetańskiego [dwa bruliony] oraz list jego córki Ireny Guziakiewicz do Biblioteki Śląskiej w Katowicach. BŚL R 2991 III.
Czasopisma
• Historia naturalna […], „Kalendarzyk Profesorski Tow. Naucz. Szkół Wyższych na rok…” 1913, s. 187.
• Lista uczestników, „Dziennik XV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie”, nr 4 (6 VII 1937), s. 10 (poz. 1321).
• Lwów, „Fala. Programy Polskiego Radia” 1934, nr 1 (4 X), s. 2.
• Najstarsze polskie czasopisma ogrodnicze, „Bartnik Postępowy” 1936 nr 5, s. 164.
• Personalia, „Komunikat nr… [Związku Muzeów w Polsce]” 1937, nr 27, s. 3-4.
• Programy Lokalne. Lwów, „Antena. Ilustrowany tygodnik dla wszystkich” 1937, nr 31 (1 VIII), s. XVIII.
• Przemyśl, „Kalendarzyk Profesorski Tow. Naucz. Szkół Wyższych na rok…” 1913, s. 249.
• Spis członków Polskiego Towarzystwa Przyrodników Polskich im. Kopernika według stanu z dnia 1 września 1936 r., „Kosmos. Czasopismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika” Seria B, 1936 nr 4, s. 319. Protokół XIII Zjazdu Delegatów „Związku Muzeów w Polsce”, odbytego we Lwowie i Podhorcach w dniach 12-14 czerwca 1937 r., „Pamiętnik Muzealny” 1938, z. 7, s. 3-16.
• „Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum II Im. K. Szajnochy we Lwowie za rok szk. 1920/1921”, Lwów 1921.
• „Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum II Im. K. Szajnochy we Lwowie za rok szk. 1928/1929”, Lwów 1929.
• Z życia Małop. Tow. Ogrodniczego […], „Bartnik Postępowy.” 1936 nr 3, s. 96.
• Z życia Małopolskiego Towarzystwa Ogrodniczego […], „Bartnik Postępowy”, 1936, nr 6, s. 204
• Z życia Małopolskiego Towarzystwa Ogrodniczego, „Bartnik Postępowy” 1937 nr 3, s. 92.
• Zdjęcie fotograficzne Wydziału M.T.O. w dniu 7 II 1937, „Bartnik Postępowy” 1937 nr 2, s. 58.
• Zebrania, „Chwila. Dziennik dla spraw politycznych, społecznych i kulturalnych” 1937, nr 6572 (7 VII), s. 10.
• „Zvìt direkciï c.k. akademìčnoï gìmnazìï u L’vovì za škìl’nij rìk 1915/1916”, L’vov, 1916.
• „Zvìt direkciï akademìčnoï gìmnazìï u L’vovì za škìl’nij rìk 1920/1921”, L’vov, 1921.
Wydawnictwa zwarte
• Biblioteka Śląska 1922-1972, pod red. J. Kantyki, Katowice 1972.
• Biblioteki na wschodnich ziemiach II Rzeczypospolitej. Informator, red. nauk. B. Bieńkowska, oprac. U. Paszkiewicz i in., Poznań 1998.
• Chwalewik E., Archiwa, biblioteki, gabinety, galerie, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w porządku alfabetycznym według miejscowości ułożone. T. 1: A-M, Warszawa-Kraków 1926.
• [Felisiakówna J.] J.F., Smetański Jan, [w:] Słownik biologów polskich, red. S. Felisiak, Warszawa 1987, s. 494.
• ̀Fomino voskresenìe 1936 goda, [w:] Ûbilejnyj S’bornik’’ v’ pamât’ 350-letiâ L’vovskago Stavropigìona. Cz. 2: Vremennik’’. Naučno-literaturnyâ zapiski l’vovskago Stavropigìona na 1936 i 1937 gody, red. V.R. Vavrik, L’vov’ 1937, s. 9-12, [online], https:// vk.com/doc399489626_449126777 [dostęp 20.07.2018].
• Hryciuk G., Polacy we Lwowie 1939-1944. Życie codzienne, Warszawa 2000.
• Jastrząb Ł., Inwentarz ekslibrisów Biblioteki Kórnickiej. Z. 1: Sygnatury 1-2310, Kórnik 2014.
• Kiričuk O.S., Fedorova L.D., Muzej Stavropìgìjs’kogo Institutu u L’vovì, [w:] Enciklopedìâ ìstorìï Ukraïni. T. 7: Ml-O, Kiïv 2010, s. 112-113 [online], http://history.org.ua/ LiberUA/978-966-00-1061-1/978-966-00-1061-1.pdf [dostęp 20.10.2018].
• Kołek E., Liceum Pedagogiczne w Przemyślu 1944-1962, „Rocznik Przemyski” 1975, t. 15-16, s. 519-534.
• Laszczykowska W., Zarys rozwoju Biblioteki Instytutu Zoologicznego Polskiej Akademii Nauk, Wrocław-Warszawa-Kraków 1965.
• Majorek C., Smetański Jan, [w:] Polski słownik biograficzny. T. 39: Słomkiewicz Stefan - Soczek Zygmunt, Warszawa 1999-2000, s. 203.
• Maleczyńska K., Książki i biblioteki w Polsce okresu zaborów, Wrocław 1987.
• Mansfeld B., Muzea na drodze do samoorganizacji. Związek Muzeów w Polsce 1914- 1951, Warszawa 2000.
• Matwijów M., Walka o lwowskie dobra kultury w latach 1945-1948, Wrocław 1996.
• Matwijów M., Zakład Narodowy imienia Ossolińskich w latach 1939-1946, Wrocław 2003.
• Mayer J., Smetański Jan, [w:] Słownik pracowników książki polskiej, [pod red. I. Treichel], Łódź 1972, s. 832-833.
• Mitric O., Rękopis z okresu panowania Eliasza II z Biblioteki Śląskiej w Katowicach, „Książnica Śląska” 2016, t. 29, s. 85-95.
• Opałek M., Ze wspomnień lwowskiego bibliofila, Rzeszów 2001.
• Poczet członków Polskich Towarzystw Bibliofilskich w r. 1926, Warszawa 1926.
• Poczet członków Polskich Towarzystw Bibliofilskich w r. 1928, Warszawa 1928.
• Politechnika Lwowska 1844-1945, [kom. red. J. Boberski i in.], Wrocław 1993.
• Popławski Z., Dzieje Politechniki Lwowskiej 1844-1945, Wrocław, Warszawa, Kraków 1992.
• Protokół XIII Zjazdu Delegatów „Związku Muzeów w Polsce”, odbytego we Lwowie i Podhorcach w dniach 12-14 czerwca 1937 r., „Pamiętnik Muzealny” 1938, t. 6, s. 3-16.
• Słownik języka polskiego. T. 7: T-Y, pod red. J. Karłowicza, A. Kryńskiego, W. Niedźwiedzkiego, Warszawa 1919.
• Smetanskij I.A., Muzej Stavropigìjskago Instituta, [w:] Ûbilejnyj S’bornik’’ v’ pamât’ 350-letiâ L’vovskago Stavropigìona. Cz. 2: Vremennik’’. Naučno-literaturnyâ zapiski l’vovskago Stavropigìona na 1936 i 1937 gody, red. V.R. Vavrik, L’vov’ 1937, s. 52- 53, [online], https://vk.com/doc399489626_449126777 [dostęp 20.072018].
• Smetański J., Apteczka roślinna, Lwów 1938.
• Smetański J., Lwowskie pierwsze Towarzystwo Ogrodnicze (jego działalność, gospodarka ogrodowa i szkoła ogrodnicza), Lwów 1938.
• Smetański J., Małopolskie Towarzystwo Ogrodnicze we Lwowie (jego historia i sprawozdanie ogólne z działalności za rok 1935), Lwów 1936.
• Smetański J., Małopolskie Towarzystwo Ogrodnicze we Lwowie, Lwów 1937.
• Smetański J., Przyczynek do dziejów ogrodnictwa lwowskiego (towarzystwa i czasopisma ogrodnicze), Lwów 1937.
• Smetański J., Zarys polskiej bibliografii rybackiej, Lwów 1935.
• Smetański J., Zieleń we Lwowie, Lwów 1936.
• Spis członków Polskiego Towarzystwa Przyrodników Polskich im. Kopernika według stanu z dnia 1 września 1936 r., „Kosmos. Czasopismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika” Seria B, 1936 nr 4, s. 305-334.
• Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminariów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych, zest. pod red. Z. Zagórowskiego, Lwów-Warszawa 1924.
• Szocki J., Księgozbiory domowe inteligencji i ziemian w Galicji (1795-1914), „Z Badań nad Polskimi Księgozbiorami Historycznymi” 1996, t. 17, s. 51-123.
• Towarzystwo Miłośników Książki we Lwowie w marcu 1925, [b.m.] 1925.
• Ûbilejnyj S’bornik’’ v’ pamât’ 350-letiâ L’vovskago Stavropigìona. Cz. 2: Vremennik’’. Naučno-literaturnyâ zapiski l’vovskago Stavropigìona na 1936 i 1937 gody, red. V.R. Vavrik, L’vov’ 1937, [online], https://vk.com/doc399489626_449126777 [dostęp 20.07.2018].
• Vavrik’ V.R., Členy Stavropigìona za 350 lět, [w:] Ûbilejnyj S’bornik’’ v’ pamât’ 350-letiâ L’vovskago Stavropigìona. Cz. 2: Vremennik’’. Naučno-literaturnyâ zapiski l’vovskago Stavropigìona na 1936 i 1937 gody, red. V.R. Vavrik, L’vov’ 1937, s. 62-144, [online], https://vk.com/doc399489626_449126777 [dostęp 20.072018].
• Verhradskij I., Botanìka na nìzšìklâsi serednih škìl, wyd. 2, oprac. J. Smetański, L’vìv 1922.
• Wójcik J., Smetański J., O czem posiadacz ogródka działkowego wiedzieć powinien? (praca zbiorowa i bibliografia), Lwów 1934.
