Habent sua fata… ekslibris – informacje o ekslibrisach i ich kolekcjach w „Zbiorach polskich” Edwarda Chwalewika
DOI:
https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2019.166Słowa kluczowe:
Edward Chwalewik – ekslibris – biblioteka – dziedzictwo – księgozbiór – zbiory prywatneAbstrakt
Edward Chwalewik (1873-1956) is a very important person for Polish culture. He worked many years with books and cultural products and he collected very precious source materials. One of the results of their elaboration is the publication “Polish collections: archives, libraries, offices, galleries, museums and other collections of memorabilia of the past in the homeland and exile” (1916, 1926-1927). The priceless publication is in many cases the only source of information about the once existed collections of cultural heritage. The author, collector and exlibris expert, also included information about provenances. In a few thousand descriptions of various cultural institutions and objects, including the library, recorded ca 300 entries about exlibris – collections and individual signs of books owners. The article presents characteristics of these data and selected examples.
Bibliografia
• Chwalewik E., Bibliofilki polskie XV-XIX wieków i ich upodobania exlibrisowe, Bielawa 1942.
• Chwalewik E., Exlibrisy polskie szesnatego i siedemnastego wieku, Wrocław 1955.
• Chwalewik E., Jan Filipowicz rytownik i drukarz (Z dziejów exlibrisu lwowskiego), [w:] Studia nad książką poświęcone pamięci Kazimierza Piekarskiego, Wrocław 1951, s. 223-239.
• Chwalewik E., Losy zbiorów polskich w Rosyjskiej Bibliotece Publicznej w Leningradzie, Warszawa-Kraków 1926.
• Chwalewik E., Najdawniejszy masoński exlibris polski, [Kraków] 1932.
• Chwalewik E., O ex-librisach polskich, ich twórcach i wykonawcach, „Nowa Gazeta” 1914, nr 196, s. 2-3; nr 198, s. 2-3; nr 200, s. 2-3.
• Chwalewik E., Polskie exlibrisy muzyczne, Skolimów 1939.
• Chwalewik E., Święto Książki Polskiej: poradnik bibliograficzny dla organizatorów, Warszawa 1928.
• Chwalewik E., Wojenne straty polskich zbiorów exlibrisów, Wrocław 1949.
• Chwalewik E., Z moich wspomnień o zbieractwie, oprac. H. Łaskarzewska, M. Figiel, Warszawa 2006. Chwalewik E., Z moich wspomnień o zbieractwie. Bielawa 1943, „Rocznik Biblioteki Narodowej” 2004, t. 36, s. 345-373.
• Chwalewik E., Zbiory polskie. Archiwa, bibljoteki, gabinety, galerje, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w zestawieniu alfabetycznym według miejscowości, Warszawa 1916.
• Chwalewik E., Zbiory polskie. Archiwa, bibljoteki, gabinety, galerje, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w porządku alfabetycznym według miejscowości ułożone. T. 1: A-M. T. 2: N-Ż, Warszawa-Kraków 1926-1927.
• Chwalewik E., Zbiory polskie: kartoteka uzupełnień. Cz. 2, [online] https://polona.pl/ item/zbiory-polskie-kartoteka-uzupelnien-cz-2,NTk3NjExNA/3/#info:metadata, [dostęp21.08.2018].
• Chwalewik E., Zbiory polskie…, [online] https://polona.pl/item/zbiory-polskie-archiwa-bibljoteki-gabinety-galerje-muzea-i-inne-zbiory-pamiatek,NTk3NTk1MQ/19/#info:metadata, [dostęp 21.08.2018].
• Figiel M., Łaskarzewska H., Edward Chwalewik – działacz polityczny i społeczny, antykwariusz, historyk zbiorów polskich, „Rocznik Biblioteki Narodowej” 2004, t. 36, s. 333-344.
• Fluda-Krokos A., Ekslibris, czyli kultura (nie tylko) książki, „Konspekt. Pismo Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie” 2013, nr 3 (48), s. 127-132.
• Gaca-Dąbrowska Z., Rewindykacja polskich zbiorów bibliotecznych z Rosji w okresie II Rzeczypospolitej, „Roczniki Biblioteczne” 1989, z. 1-2, s. 161-182.
• Gomulicki J.W., „Diabeł i zboże”: ze wspomnień o warszawskich miłośnikach i ratownikach książki w dobie okupacji hitlerowskiej, [w:] Walka o dobra kultury: Warszawa 1939-1945. Księga zbiorowa. T. 2, pod red. S. Lorentza, Warszawa 1970, s. 55-99.
• Grońska M., Ekslibris: wiadomości zebrane dla kolekcjonerów, Warszawa 1992.
• Grzegorczyk P., Chwalewik Edward, [w:] Słownik pracowników książki polskiej, pod red. I. Treichel, Warszawa-Łódź 1972, s. 126-127.
• Jopkiewicz A., «Zbiory polskie…» Edwarda Chwalewika, [w:] Z warsztatu bibliografa, Warszawa 1991, s. 17-26.
• Kaczmarczyk K., Edward Chwalewik: Zbiory Polskie. T. I, 1926. Warszawa-Kraków 1926, s. IX, 490; T. II, 1927, s. 559, „Kwartalnik Historyczny” 1928, t. 42, s. 87-100.
• Księga tęczowa Polaków. Zbiór dokumentów niedyplomatycznych od 8 sierpnia 1914 do 4 kwietnia 1915 r. = Livre irisé des Polonais. Recueil des documents non-diplomatiques du 8 août 1914 jusqu’au 4 avril 1915, wyd. E. Chwalewik i S. Waroczewska, Warszawa 1915.
• Kuntze E., Zwrot polskich zbiorów bibliotecznych z Rosji, Kraków 1937.
• Laskowska H., Wolski Zygmunt, [w:] Słownik pracowników książki polskiej, pod red. I. Treichel, Warszawa-Łódź 1972, s. 983-984.
• Łaskarzewska H., Niepublikowane dzieło Edwarda Chwalewika w darze dla Biblioteki Narodowej, „Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej” 2004, nr 2 (196), s. 26-27.
• Łaskarzewska H., Starania o zwroty polskich zbiorów bibliotecznych z Kijowa i Petersburga w świetle niepublikowanych dokumentów dotyczących realizacji ustaleń traktatu ryskiego (Ze spuścizny Stanisława Lisowskiego), „Rocznik Biblioteki Narodowej” 2003, t. 35, s. 39-66.
• Łaskarzewska H., «Zbiory polskie» Edwarda Chwalewika. Niezbędnik badacza dziedzictwa narodowego, „Cenne. Bezcenne. Utracone” 2006, nr 4, s. 18.
• Miler J., Rewindykacja po traktacie ryskim. Cz. 1-4, „Cenne. Bezcenne. Utracone” 1998, nr 2 (8), s. 28-29; nr 3 (9), s. 22-23; nr 4 (10), s. 22-25; nr 5 (11), s. 5.
• Pietrzkiewicz D., Z grabieży Katarzyny ocalone szczątki… czyli udział Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie w rewindykacji księgozbiorów na mocy traktatu ryskiego, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi” 2011, t. 5, s. 245-272.
• „Praca i Opieka Społeczna” 1922-1951, t.1, z. 1 – t.25, z. 3.
• Radziszewski F., Wiadomość historyczno-statystyczna o znakomitszych bibliotekach i archiwach publicznych i prywatnych, tak niegdyś byłych jako i obecnie istniejących w krajach dawna Polskę składających, a mianowicie: w Królestwie Polskiem, Galicyi, W. Ks. Poznańskiem i Zachodnich guberniach Państwa Rosyjskiego. Porządkiem abecadłowym miejsc ułożona, Kraków 1875.
• Stankiewicz M., Edward Chwalewik – bibliofil, bibliotekarz, społecznik, „Roczniki Biblioteczne” 1985, z. 1-2, s. 439-466.
• Szczawińska E., Edward Chwalewik 1873-1956, „Przegląd Biblioteczny” 1957, z. 2-3, s. 210-214.
• Szczepański J., Rewindykacja polskich archiwaliów w świetle traktatu ryskiego, [w:] Traktat ryski 1921 roku po 75 latach, red. M. Wojciechowski, Toruń 1998, s. 201208.
• Tatarkiewicz W., Edward Chwalewik: Zbiory Polskie. T. I. 1926. Warszawa-Kraków 1926, s. 490, „Kwartalnik Historyczny” 1927, t. 41, s. 315-316.
• Wilder H., Polskie archiwa, biblioteki, muzea, zbiory i zbieracze : ułożone według miejscowości, „Rocznik Naukowo-Literacko-Artystyczny” 1905, s. II-XXXII.
• Wittyg W., Ekslibrisy bibliotek polskich z XVII i XVIII wieku, Warszawa 1903.
• Wittyg W., Ekslibrisy bibliotek polskich XVI-XX wieku, Warszawa 1907.
• Chwalewik E., Exlibrisy polskie szesnatego i siedemnastego wieku, Wrocław 1955.
• Chwalewik E., Jan Filipowicz rytownik i drukarz (Z dziejów exlibrisu lwowskiego), [w:] Studia nad książką poświęcone pamięci Kazimierza Piekarskiego, Wrocław 1951, s. 223-239.
• Chwalewik E., Losy zbiorów polskich w Rosyjskiej Bibliotece Publicznej w Leningradzie, Warszawa-Kraków 1926.
• Chwalewik E., Najdawniejszy masoński exlibris polski, [Kraków] 1932.
• Chwalewik E., O ex-librisach polskich, ich twórcach i wykonawcach, „Nowa Gazeta” 1914, nr 196, s. 2-3; nr 198, s. 2-3; nr 200, s. 2-3.
• Chwalewik E., Polskie exlibrisy muzyczne, Skolimów 1939.
• Chwalewik E., Święto Książki Polskiej: poradnik bibliograficzny dla organizatorów, Warszawa 1928.
• Chwalewik E., Wojenne straty polskich zbiorów exlibrisów, Wrocław 1949.
• Chwalewik E., Z moich wspomnień o zbieractwie, oprac. H. Łaskarzewska, M. Figiel, Warszawa 2006. Chwalewik E., Z moich wspomnień o zbieractwie. Bielawa 1943, „Rocznik Biblioteki Narodowej” 2004, t. 36, s. 345-373.
• Chwalewik E., Zbiory polskie. Archiwa, bibljoteki, gabinety, galerje, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w zestawieniu alfabetycznym według miejscowości, Warszawa 1916.
• Chwalewik E., Zbiory polskie. Archiwa, bibljoteki, gabinety, galerje, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w porządku alfabetycznym według miejscowości ułożone. T. 1: A-M. T. 2: N-Ż, Warszawa-Kraków 1926-1927.
• Chwalewik E., Zbiory polskie: kartoteka uzupełnień. Cz. 2, [online] https://polona.pl/ item/zbiory-polskie-kartoteka-uzupelnien-cz-2,NTk3NjExNA/3/#info:metadata, [dostęp21.08.2018].
• Chwalewik E., Zbiory polskie…, [online] https://polona.pl/item/zbiory-polskie-archiwa-bibljoteki-gabinety-galerje-muzea-i-inne-zbiory-pamiatek,NTk3NTk1MQ/19/#info:metadata, [dostęp 21.08.2018].
• Figiel M., Łaskarzewska H., Edward Chwalewik – działacz polityczny i społeczny, antykwariusz, historyk zbiorów polskich, „Rocznik Biblioteki Narodowej” 2004, t. 36, s. 333-344.
• Fluda-Krokos A., Ekslibris, czyli kultura (nie tylko) książki, „Konspekt. Pismo Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie” 2013, nr 3 (48), s. 127-132.
• Gaca-Dąbrowska Z., Rewindykacja polskich zbiorów bibliotecznych z Rosji w okresie II Rzeczypospolitej, „Roczniki Biblioteczne” 1989, z. 1-2, s. 161-182.
• Gomulicki J.W., „Diabeł i zboże”: ze wspomnień o warszawskich miłośnikach i ratownikach książki w dobie okupacji hitlerowskiej, [w:] Walka o dobra kultury: Warszawa 1939-1945. Księga zbiorowa. T. 2, pod red. S. Lorentza, Warszawa 1970, s. 55-99.
• Grońska M., Ekslibris: wiadomości zebrane dla kolekcjonerów, Warszawa 1992.
• Grzegorczyk P., Chwalewik Edward, [w:] Słownik pracowników książki polskiej, pod red. I. Treichel, Warszawa-Łódź 1972, s. 126-127.
• Jopkiewicz A., «Zbiory polskie…» Edwarda Chwalewika, [w:] Z warsztatu bibliografa, Warszawa 1991, s. 17-26.
• Kaczmarczyk K., Edward Chwalewik: Zbiory Polskie. T. I, 1926. Warszawa-Kraków 1926, s. IX, 490; T. II, 1927, s. 559, „Kwartalnik Historyczny” 1928, t. 42, s. 87-100.
• Księga tęczowa Polaków. Zbiór dokumentów niedyplomatycznych od 8 sierpnia 1914 do 4 kwietnia 1915 r. = Livre irisé des Polonais. Recueil des documents non-diplomatiques du 8 août 1914 jusqu’au 4 avril 1915, wyd. E. Chwalewik i S. Waroczewska, Warszawa 1915.
• Kuntze E., Zwrot polskich zbiorów bibliotecznych z Rosji, Kraków 1937.
• Laskowska H., Wolski Zygmunt, [w:] Słownik pracowników książki polskiej, pod red. I. Treichel, Warszawa-Łódź 1972, s. 983-984.
• Łaskarzewska H., Niepublikowane dzieło Edwarda Chwalewika w darze dla Biblioteki Narodowej, „Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej” 2004, nr 2 (196), s. 26-27.
• Łaskarzewska H., Starania o zwroty polskich zbiorów bibliotecznych z Kijowa i Petersburga w świetle niepublikowanych dokumentów dotyczących realizacji ustaleń traktatu ryskiego (Ze spuścizny Stanisława Lisowskiego), „Rocznik Biblioteki Narodowej” 2003, t. 35, s. 39-66.
• Łaskarzewska H., «Zbiory polskie» Edwarda Chwalewika. Niezbędnik badacza dziedzictwa narodowego, „Cenne. Bezcenne. Utracone” 2006, nr 4, s. 18.
• Miler J., Rewindykacja po traktacie ryskim. Cz. 1-4, „Cenne. Bezcenne. Utracone” 1998, nr 2 (8), s. 28-29; nr 3 (9), s. 22-23; nr 4 (10), s. 22-25; nr 5 (11), s. 5.
• Pietrzkiewicz D., Z grabieży Katarzyny ocalone szczątki… czyli udział Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie w rewindykacji księgozbiorów na mocy traktatu ryskiego, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi” 2011, t. 5, s. 245-272.
• „Praca i Opieka Społeczna” 1922-1951, t.1, z. 1 – t.25, z. 3.
• Radziszewski F., Wiadomość historyczno-statystyczna o znakomitszych bibliotekach i archiwach publicznych i prywatnych, tak niegdyś byłych jako i obecnie istniejących w krajach dawna Polskę składających, a mianowicie: w Królestwie Polskiem, Galicyi, W. Ks. Poznańskiem i Zachodnich guberniach Państwa Rosyjskiego. Porządkiem abecadłowym miejsc ułożona, Kraków 1875.
• Stankiewicz M., Edward Chwalewik – bibliofil, bibliotekarz, społecznik, „Roczniki Biblioteczne” 1985, z. 1-2, s. 439-466.
• Szczawińska E., Edward Chwalewik 1873-1956, „Przegląd Biblioteczny” 1957, z. 2-3, s. 210-214.
• Szczepański J., Rewindykacja polskich archiwaliów w świetle traktatu ryskiego, [w:] Traktat ryski 1921 roku po 75 latach, red. M. Wojciechowski, Toruń 1998, s. 201208.
• Tatarkiewicz W., Edward Chwalewik: Zbiory Polskie. T. I. 1926. Warszawa-Kraków 1926, s. 490, „Kwartalnik Historyczny” 1927, t. 41, s. 315-316.
• Wilder H., Polskie archiwa, biblioteki, muzea, zbiory i zbieracze : ułożone według miejscowości, „Rocznik Naukowo-Literacko-Artystyczny” 1905, s. II-XXXII.
• Wittyg W., Ekslibrisy bibliotek polskich z XVII i XVIII wieku, Warszawa 1903.
• Wittyg W., Ekslibrisy bibliotek polskich XVI-XX wieku, Warszawa 1907.
