Polonica w kolekcji książek europejskich syberyjskiej biblioteki akademickiej

Abstrakt

Stare druki polskiego pochodzenia stanowią jedne z najciekawszych zabytków należących do zbioru europejskich książek XV–XX w. Oddziału Książki Rzadkiej i Rękopisów GPNTB SO RAN. Nie tworzą w nich wydzielonego zasobu i znajdują się tylko w dwóch kolekcjach Oddziału – zbiorach Tobolskiego Seminarium Duchownego oraz europejskich wydawnictw naukowych. Wszystkie bez wyjątku są niezwykle interesujące – zarówno z punktu widzenia ich tematyki, jak i autorstwa, wiadomości o wydawnictwach i proweniencji. W artykule poglądowo zaprezentowano obce zasoby Oddziału, gdyż stanowią one kontekst, w którym funkcjonują na Syberii, już prawie od poł wieku, książki od XVI do XIX w. związane z historią Polski. Również poglądowo przedstawione zostały cymelia wydane po polsku lub w Polsce, dotyczące Polski i Polaków oraz rzadkie egzemplarze pochodzące z dawnych polskich bibliotek, które na skutek rożnych wydarzeń znalazły się na Syberii. Studiowanie historii księgozbiorów, rekonstruowanej na podstawie zachowanych na egzemplarzach ekslibrisów, pieczątek, naklejek, charakterystycznych opraw itd., pozwoliło stwierdzić, że niektóre znaki własnościowe występują wielokrotnie. To z kolei pozwala na traktowanie tych przypadków jako większych lub mniejszych umownie wydzielonych kolekcji polskich książek w zbiorach Oddziału Książki Rzadkiej i Rękopisów GPNTB SO RAN.